Δάση ελάτης της Ροδόπης

Κοινό όνομα:
Δάση ελάτης της Ροδόπης
Κωδικός ενδιαιτήματος:
G3.1612
Περιγραφή:

Δάση του [Abies alba], ή του [Abies alba] σε ανάμειξη με [Fagus sylvatica], της κύριας περιοχής της οροσειράς της Ροδόπης, μέσα στη ζώνη της ένωσης Fagion moesiacum.

Κατακόρυφη Διανομή

Κυμαίνεται από 800 έως 1600 μέτρα

Βιοποικιλότητα

Υψηλή

Οικονομικού ενδιαφέροντος φυτά και ζώα.

Η λευκή ελάτη και η δασική οξυά έχουν πολύ ανθεκτικό ξύλο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευρέως σε οικοδομικές και ναυπηγικές κατασκευές.

Δυνητικής εμπορικής αξίας φυτά και ζώα.

Τα κουκουνάρια εκκρίνουν ρητίνη γνωστή ως ελατόπισα που χρησιμοποείται στην ιατρική για την αντιμετώπιση πολλών παθήσεων.

Αλληλεξάρτηση των διαφόρων ειδών.

Η λευκή ελάτη σχηματίζει μικτές συστάδες μαζί με άλλα ψυχρόβια κωνοφόρα και πλατύφυλλα είδη στα βόρεια σύνορά μας που είναι και τα νοτιότερα της εξάπλωσής της στη Βαλκανική χερσόνησο. Δάση ακόμη σχηματίζει στην Κεντρική Ευρώπη και αλλού.

Μυθοπλασία φυτών και ζώων

Η ελάτη στην αρχαιότητα ήταν αφιερωμένη στον θεό των βοσκών «Πάνα», που ερωτεύτηκε τη νύμφη Πίτυ, η οποία ήταν αρεστή και στο Βοριά. Ο Βορίας εξοργισμένος για την προτίμηση τηε στον Πάνο, την έριξε στο γκρεμό οπού τη βρήκε ο Πάνας ξεψυχισμένη και τη μεταμόρφωσε σε ελάτη. Από τότε, η νύμφη κλαίει κάθε φορά που φυσά ο Βοριάς και τα δάκρυα της γίνονται σταγόνες ρητίνης που στάζουν από τα κλαδιά της κάθε φθινόπωρο (Αραμπατζης, 1998, Μπάουμαν 1984). Ο Θεοφράστος στο έργο του «Πέρι Φυτών Ιστορία», ονομάζει ως αρσενική ελάτη την Κεφαλληνιακή «Ελάτη δ’ έστιν η μέν άρρην, η δε θήλεια, διαφοράν δ’ έχουσι τοις φύλλοις.Οξύτερα γάρ και κεντητικώτερα του άρρενος και επεστραμμένα μάλλον, δ’ ό και ουλότερον τη όψει φαίνεται το δενδρον όλον»

Οικολογική κατάσταση ως αποτέλεσμα ανθρωπογενών διαταραχών

Τα δάση της ελάτης έχουν υποστεί τη μεγαλύτερη καταπίεση, λόγω της κακομεταχείρισης εκ μέρους του ανθρώπου, από τις εκχερσώσεις, τις λαθροϋλοτομίες, τις πυρκαγιές και την υπερβόσκηση (Ντάφης 1988)

Παραγωγική ικανότητα.

Ο κορμός της ελάτης και της οξυάς μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αρκετές δραστηριότητες όπως στην επιπλοποιία, στην οικοδομική ξυλομάζας και σε αρκετές περιοχές χρησιμοποιείται ως και χριστουγεννιάτικο δέντρο. Η παραγωγική ξύλου από τα δάση ελάτης κατατάσσεται δεύτερη στα κωνοφόρα και η ξυλεία της χρησιμοποιείται κυρίως για τεχνικό ξύλο, (85.000 m³/χρόνο)

Η εκπαιδευτική αξία

Τα μικτά δάση οξίας-ελάτης είναι τα ωραίοτερα της χώρας μας και ιδανίκα για την δημιουργία κηπευτού δάσους και προσφέρονται για περιπάτους και ορειβασία.

Ερευνητική αξία

Πολλές ερευνητικές εργασίες έχουν γίνει όσο αφορά την μεταπυριτική διαχείριση της ελάτης, όπως και για τις ασθένειες της.

Δυνητική οικονομική εκμετάλλευση.

Η ρητίνη του δένδρου έχει φαρμακευτικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται στην πρακτική ιατρική. Το μέλι ελάτης αποτελεί σημαντική πηγή εισοδήματος για τον Έλληνα μελισσοκόμο, αφού συμβάλει κατά 5%-10% στην συνολική ετήσια παραγωγή του μελιού στην Ελλάδα, οπου και μπορεί να αυξηθεί. Το μέλι ελάτης είναι από τις κατηγορίες ελληνικού μελιού με ιδιαίτερα καλή γεύση και χαρακτηριστική εμφάνιση, παράμετροι που το κάνουν να ξεχωρίζει

Επιστημονικά ονόματα σημαντικότερων ειδών Σχόλια για τα αντίστοιχα είδη
Aegolius funereus Linnaeus, 1758
Neottia cordata (L.) Rich., 1817
Abies alba Miller, 1768
Fagus sylvatica Linnaeus, 1753
Τοποθεσίες στις οποίες ο συγκεκριμένος τύπος βιοτόπου έχει καταγραφεί
Κωδικός περιοχής σύμφωνα με EUNIS Πηγή πληροφορίας Ελληνικός κωδικός Natura 2000 Όνομα περιοχής
A00040004 GR1140003 Περιοχή Ελατιά (Καρά Ντερέ) και γύρω κορυφές
A00040003 GR1140001-7 Παρθένο δάσος (Ζαγκραντένια)