Ελληνικοί δενδρώνες του [Quercus pubescens]

Κοινό όνομα:
Ελληνικοί δενδρώνες της χνοώδους δρυός ([Q. pubescens])
Κωδικός ενδιαιτήματος:
G1.733
Περιγραφή:

Δάση των [Quercus pubescens pubescens], [Carpinus orientalis], [Carpinus betulus], [Ostrya carpinifolia], του κατώτερου υπερ-μεσογειακού επιπέδου της Θεσσαλίας, Μακεδονίας, Θράκης και τοπικά σε ασβεστολιθικά εδάφη της δυτικής Ελλάδας και της νότιας Αλβανίας, με διείσδυση προς τα βόρεια μέσα στη νότια Π.Γ.Δ. της Μακεδονίας, κατά μήκος της κοιλάδας του Αξιού.

Κατακόρυφη Διανομή

100 έως 800 μέτρα.

Βιοποικιλότητα

Τα δάση χνοώδους δρυός παρουσιάζουν υψηλή βιοποικιλότητα και δημιουργούν ενδιαιτήματα για μικρά θηλαστικά καθώς και πλήθους πτηνών.

Οικονομικού ενδιαφέροντος φυτά και ζώα

Το κυρίαρχο είδος η χνοώδης δρυς (Quercus pubescens) καθώς και ο ανατολικός γαύρος, ο γαύρος ο μπετουλοειδής η οστρυά, η κουτσουπια και τα είδη δρυός Quercus cerris, Quercus ilex, Quercus frainetto, Quercus macrolepis και Quercus coccifera είναι υψηλού οικονομικού ενδιαφέροντος λόγω της πολύτιμης ξυλείας τους.

Δυνητικής εμπορικής αξίας φυτά και ζώα

Τα είδη όπως ο σφένδαμος, η κρανιά, η βατομουριά, τα είδη άγριας τρούφας και κυρίως η μαύρη και η αγριοτριανταφυλλιά είναι δυνητικής εμπορικής αξίας φυτά. Τα κύπελλα της βελανιδιάς μπορούν να συλλεχθούν για την παραγωγή δεψικών εκχυλισμάτων με μεγάλη περιεκτικότητα σε τανίνη, που χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία των δερμάτων και την παραγωγή βαφικών ουσιών και μελάνης.

Αλληλεξάρτηση διαφόρων ειδών

Τα δάση της χνοώδους δρυός αποτελούν σημαντικά ενδιατήματα για μικρά θηλαστικά και πτηνά. Το βελανίδι χρησιμοποιείται για την τροφή πολλών ζώων και κυρίως των αγριόχοιρων. Όλα τα δάση της βαλανιδιάς βόσκονται από κτηνοτροφικά ζώα. Τα μηρυκαστικά και ιδιαίτερα τα αιγοπρόβατα χρησιμοποιούν την υπόροφη βλάστηση των δασών αυτών, το φύλλωμα και τους καρπούς (βαλανίδια).

Τη μυθοπλασία φυτών και ζώων

Από την αρχαιότητα στην Ελλάδα, η δρυς σηματοδοτεί τη ζωή και τον άνθρωπο, για αυτό και πέρασε στη μυθολογία όπου έγινε σύμβολο, στέφανος αθλητών και διάδημα βασιλικό, όπου έδωσε και το όνομα της στα πνεύματα των δασών «δρυάδες». Στην Οδύσσεια γίνεται αναφορά στο βελανίδι που τρέφει τα ζώα.

Την οικολογική κατάσταση ως αποτέλεσμα των ανθρωπογενών διαταραχών

Η μορφή που έχουν σήμερα τα δάση αυτά είναι αποτέλεσμα της μακροχρόνιας και έντονης εκμετάλλευσης που είχαν τα οικοσυστήματα αυτά για την ικανοποίηση αναγκών σε καυσόξυλα. Οι κίνδυνοι που τα απειλούν είναι η υπερβόσκηση από τα αγροτικά ζώα, οι λαθροϋλοτομίες και εκχερσώσεις για γεωργική χρήση και πυρκαγιές.

Παραγωγική ικανότητα

Τα μεικτά δάση δρυός έχουν υψηλή παραγωγικότητα. Το μέσο ξυλαπόθεμα έμφλοιου ξυλώδους όγκου στην ηλικία των 28 ετών ανέρχεται μεταξύ 45,2 – 77,2 κυβικά μέτρα ανά εκτάριο με μέση ετήσια προσαύξηση 2,38 κ.μ. κατ έτος και εκτάριο. Η βασική χρήση των δασών είναι η υλοτόμηση μεγάλων επιφανειών για την παραγωγή καυσόξυλων. Ο υπόροφος της δρυοδασών βόσκειται σημαντικά. Τα δάση βαλανιδιάς αποτελούν πολύτιμα χειμερινά λιβάδια για τα κτηνοτροφικά ζώα στις περιοχές εξάπλωσης τους. Το κύριο είδος ζώου που αξιοποιούσαν τα οικοσυστήματα αυτά είναι τα πρόβατα κατά δεύτερο λόγο οι αίγες και τα βοοειδή.

Εκπαιδευτική αξία

Υψηλή

Ερευνητική αξία

Υψηλή ερευνητική αξία. Όμως παρά τη σπουδαιότητά της τα δάση αυτά δεν έχουν μελετηθεί αρκετά στην Ελλάδα καθώς επίσης και οι διαθέσιμες ερευνητικές εργασίες σε διεθνές επίπεδο είναι ελάχιστες.

Δυνητική οικονομική εκμετάλλευση

Υπάρχουν αρκετά είδη τα οποία θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε δυνητικά, όπως τα διάφορα είδη τρούφας και κυρίως η μαύρη τρούφα, τα κράνα, τα βατόμουρα καθώς και το ξύλο της αγριοτριανταφυλλιάς το οποίο είναι μεγαλης οικονομικής σημασίας αλλά και του σφενδάμου.

Επιστημονικά ονόματα σημαντικότερων ειδών Σχόλια για τα αντίστοιχα είδη
Tuber puberulum Berk. & Broome, 1846
Tuber melanosporum Vittad., 1831
Tuber excavatum Vittad., 1831
Tuber mesentericum Vittad., 1831
Genea fragrans (Wallr.) Paol., 1889
Acer campestre Linnaeus, 1753
Fagus sylvatica Linnaeus, 1753
Veronica chamaedrys Linnaeus, 1753
Dactylis glomerata Linnaeus, 1753
Euphorbia amygdaloides Linnaeus, 1753
Fraxinus ornus Linnaeus, 1753
Lathyrus latifolius Linnaeus, 1753
Melica uniflora Retz., 1781
Potentilla micrantha Ramond ex DC., 1805
Fragaria vesca Linnaeus, 1753
Sorbus torminalis (Linnaeus, 1753) Crantz, 1763
Viola alba ssp. dehnhardtii (Ten.) W.Becker, 1902
Silene vulgaris (Moench, 1794) Garcke, 1869
Pteridium aquilinum (Linnaeus, 1753) Kuhn, 1879
Galium laconicum Boiss. & Heldr., 1846-1847
Geum urbanum Linnaeus, 1753
Quercus frainetto Ten., 1813
Balsamia vulgaris Vittad, 1831
Tuber aestivum Vittad., 1831
Quercus macrolepis Kotschy, 1860
Quercus ilex Linnaeus, 1753
Tuber brumale f. moschatum (Ferry) Montecchi & Lazzari, 1993
Cornus mas Linnaeus, 1753
Acer hyrcanum Fisch. & C.A.Mey., 1838
Acer monspessulanum Linnaeus, 1753
Coronilla emerus Linnaeus, 1753
Medicago rigidula (Linnaeus, 1753) All., 1785
Medicago minima (Linnaeus, 1753) Bartal., 1776
Medicago lupulina Linnaeus, 1753
Carpinus betulus Linnaeus, 1753
Carpinus orientalis Miller, 1768
Ostrya carpinifolia Scop., 1772
Quercus pubescens Willd., 1805
Quercus pubescens ssp. pubescens Willd.
Centaurea charrelii Halácsy & Dörfl., 1894
Cyclamen hederifolium Aiton, 1789
Paliurus spina-christi Miller, 1768
Carex distachya Desf., 1799
Geranium lucidum Linnaeus, 1753
Festuca valesiaca Schleicher ex Gaudin, 1811
Asplenium onopteris Linnaeus, 1753
Jasminum fruticans Linnaeus, 1753
Festuca heterophylla Lam., 1779
Trifolium alpestre Linnaeus, 1763
Tuber brumale Vittad. 1831
Sanguisorba minor ssp. muricata Briq., 1913
Plantago lanceolata Linnaeus, 1753
Aremonia agrimonoides (Linnaeus, 1753) DC., 1825
Rosa canina Linnaeus, 1753
Abies cephalonica Loudon, 1838
Anemone blanda Schott & Kotschy, 1854
Dorycnium hirsutum Ser., 1825
Anthemis tinctoria Linnaeus, 1753
Prunus spinosa Linnaeus, 1753
Rosa arvensis Huds., 1762
Olea europaea Linnaeus, 1753
Rubus canescens DC., 1813
Genista acanthoclada DC., 1825
Phlomis fruticosa Linnaeus, 1753
Carex flacca Schreb., 1771
Cistus incanus Linnaeus, 1753
Cyclamen repandum Sibth. & Sm., 1806
Spartium junceum Linnaeus, 1753
Asparagus acutifolius Linnaeus, 1753
Ruscus aculeatus Linnaeus, 1753
Quercus coccifera Linnaeus, 1753
Rubia peregrina Linnaeus, 1753
Pyrus amygdaliformis Vill., 1807
Cercis siliquastrum Linnaeus, 1753
Clematis flammula Linnaeus, 1753
Ulmus minor Mill., 1768
Juniperus oxycedrus oxycedrus Linnaeus, 1753
Pistacia terebinthus Linnaeus, 1753
Crataegus monogyna Jacq., 1775
Clematis vitalba Linnaeus, 1753
Cotinus coggygria Scop., 1772
Symphytum bulbosum K.F.Schimp., 1825
Tamus communis Linnaeus, 1753
Brachypodium sylvaticum (Hudson, 1762) Beauv., 1812
Buglossoides purpurocaerulea (L.) I.M.Johnst., 1954
Lonicera etrusca Santi, 1795
Ulmus glabra Huds., 1762
Arbutus unedo Linnaeus, 1753
Ranunculus velutinus Ten., 1825
Erica manipuliflora Salibist., 1802
Hypericum empetrifolium Willd., 1802
Brachypodium retusum (Pers.) Beauv., 1812
Geranium robertianum Linnaeus, 1753
Crataegus heldreichii Boiss., 1856
Phillyrea latifolia Linnaeus, 1753
Calicotome villosa (Poir.) Link, 1808
Cistus incanus creticus (Linnaeus, 1753) Heywood, 1968
Vinca herbacea Waldst. & Kit., 1799
Micromeria juliana (Linnaeus, 1753) Bentham ex Reichenbach, 1831
Origanum vulgare Linnaeus, 1753
Sciurus vulgaris Linnaeus, 1758
Τοποθεσίες στις οποίες ο συγκεκριμένος τύπος βιοτόπου έχει καταγραφεί
Κωδικός περιοχής σύμφωνα με EUNIS Πηγή πληροφορίας Ελληνικός κωδικός Natura 2000 Όνομα περιοχής
A00010056 A00010056 Φαράγγι Βουραϊκού
A00040015 GR1240001 ΚΟΡΥΦΕΣ ΟΡΟΥΣ ΒΟΡΑΣ
A00030004 GR2430001 Όρος Βελούχι (Τυμφρηστός)
GR2320008 GR2320008 Όρος Ερύμανθος
GR3000001 GR3000001 Όρος Πάρνηθα και Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας
GR1240003 GR1240003 ΟΡΟΣ ΠΑΙΚΟ
GR2530001 GR2530001 Κορυφές όρους Κυλλήνη (Ζήρεια) και χαράδρα Φλαμπουρίτσα