Ορεινοί σκαντζοχοιρο-ερεικώνες της νότιας Ελλάδας

Κοινό όνομα:
Ορεινοί σκαντζοχοιρο-ερεικώνες της νότιας Ελλάδας
Κωδικός ενδιαιτήματος:
F7.481
Περιγραφή:

Φάσεις (όψεις) σκαντζοχοιρο-ερεικώνων, κυρίως των δευτερογενών κοινοτήτων των ποολίβαδων-θαμνότοπων οι οποίοι αντικατασταίνουν τα δάση με [Abies cephalonica] στο υψομετρικό εύρος των 1500-1800 m, των ορών της Πελοποννήσου, ιδιαίτερα στον Ταύγετο, Πάρνωνα και στην Κυλλήνη και των νότιων ορών της ηπειρωτικής Ελλάδας, περιλαμβανόμενης της νότιας Πίνδου και των θεσσαλικών ορών. Οι φάσεις αυτές συγκροτούνται από [Stipa pulcherrima] και [Morina persica], με θάμνους και στρωματόμορφα πολυετή φυτά, περιλαμβανόμενων των [Astragalus angustifolius], [Daphne oleoides], [Juniperus hemisphaerica], [Berberis cretica], [Anthemis montana], [Ribes austro-europaeum], [Prunus cocomilia].

Κατακόρυφη Διανομή

Ορεινή ζώνη βλάστησης

Βιοποικιλότητα

Μέτρια

Οικονομικού ενδιαφέροντος φυτά και ζώα.

Η κεφαλληνιακή ελάτη έχει πολύ ανθεκτικό ξύλο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευρέως σε οικοδομικές και ναυπηγικές κατασκευές.

Δυνητικής εμπορικής αξίας φυτά και ζώα.

Τα κουκουνάρια απο την ελάτη εκκρίνουν ρητίνη που χρησιμοποείται στην ιατρική για την αντιμετώπιση πολλών παθήσεων.

Αλληλεξάρτηση των διαφόρων ειδών.

Ενδιαίτημα όπου κυριαρχεί η κεφαλληνιακή ελάτη. Επίσης υπάρχει η Stipa pulcherrima και η Morina persica, με θάμνους και στρωματόμορφα πολυετή φυτά, περιλαμβανόμενων των Astragalus angustifolius, Daphne oleoides, Juniperus hemisphaerica, Berberis cretica, Anthemis montana, Ribes austro-europaeum, Prunus cocomilia.

Μυθοπλασία φυτών και ζώων

Η ελάτη στην αρχαιότητα ήταν αφιερωμένη στον θεό των βοσκών «Πάνα», που ερωτεύτηκε τη νύμφη Πίτυ, η οποία ήταν αρεστή και στο Βοριά. Ο Βορίας εξοργισμένος για την προτίμηση τηε στον Πάνο, την έριξε στο γκρεμό οπού τη βρήκε ο Πάνας ξεψυχισμένη και τη μεταμόρφωσε σε ελάτη. Από τότε, η νύμφη κλαίει κάθε φορά που φυσά ο Βοριάς και τα δάκρυα της γίνονται σταγόνες ρητίνης που στάζουν από τα κλαδιά της κάθε φθινόπωρο (Αραμπατζης, 1998, Μπάουμαν 1984). Ο Θεοφράστος στο έργο του «Πέρι Φυτών Ιστορία», ονομάζει ως αρσενική ελάτη την Κεφαλληνιακή «Ελάτη δ’ έστιν η μέν άρρην, η δε θήλεια, διαφοράν δ’ έχουσι τοις φύλλοις.Οξύτερα γάρ και κεντητικώτερα του άρρενος και επεστραμμένα μάλλον, δ’ ό και ουλότερον τη όψει φαίνεται το δενδρον όλον»

Οικολογική κατάσταση ως αποτέλεσμα ανθρωπογενών διαταραχών

Η έντονη λαθροϋλοτομία και βόσκηση στο παρελθόν, οι πυρκαγιές καθώς και η επιδημία ξήρανσης της ελάτης είχαν σαν αποτέλεσμα, τα δάση αυτά να έχουν τελείως ακανόνιστη δομή και να βρίσκονται ακόμα και τώρα σε οπισθοδρομική πορεία, αν και έχουν ενταχθεί σε αυστηρό καθεστώς προστασίας.

Παραγωγική ικανότητα.

Η κεφαλληνιακή ελάτη εμφανίζει έντονο οικονομικό ενδιαφέρον, γιατί ό κορμός του μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αρκετές δραστηριότητες όπως στην επιπλοποιία, στην οικοδομική, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο γιατί έχει μεγάλη παραγωγή ξυλομάζας και σε αρκετές περιοχές χρησιμοποιείται ως χριστουγεννιάτικο δέντρο.

Η εκπαιδευτική αξία

Μέτρια.

Ερευνητική αξία

Τα δάση της κεφαλληνιακής ελάτης έχουν μελετηθεί κυρίως για την φυσική τους αναγέννηση.

Δυνητική οικονομική εκμετάλλευση.

Η ρητίνη του δένδρου έχει φαρμακευτικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται στην πρακτική ιατρική. Το μέλι ελάτης αποτελεί σημαντική πηγή εισοδήματος για τον Έλληνα μελισσοκόμο, αφού συμβάλει κατά 5%-10% στην συνολική ετήσια παραγωγή του μελιού στην Ελλάδα, οπου και μπορεί να αυξηθεί. Το μέλι ελάτης είναι από τις κατηγορίες ελληνικού μελιού με ιδιαίτερα καλή γεύση και χαρακτηριστική εμφάνιση, παράμετροι που το κάνουν να ξεχωρίζει.

Επιστημονικά ονόματα σημαντικότερων ειδών Σχόλια για τα αντίστοιχα είδη
Circaetus gallicus (Gmelin, 1788)
Lullula arborea (Linnaeus, 1758)
Abies cephalonica Loudon, 1838 Είδος που αναφέρεται στον ορισμό του βιοτόπου ως χαρακτηριστικό
Juniperus communis hemisphaerica (Presl, 1822) Nyman, 1881 Είδος που αναφέρεται στον ορισμό του βιοτόπου ως χαρακτηριστικό
Anthemis cretica ssp. cretica Linnaeus, 1753 Είδος που αναφέρεται στον ορισμό του βιοτόπου ως χαρακτηριστικό
Berberis cretica Linnaeus, 1753 Είδος που αναφέρεται στον ορισμό του βιοτόπου ως χαρακτηριστικό
Morina persica Linnaeus, 1753 Είδος που αναφέρεται στον ορισμό του βιοτόπου ως χαρακτηριστικό
Astragalus angustifolius Lam., 1783 Είδος που αναφέρεται στον ορισμό του βιοτόπου ως χαρακτηριστικό
Ribes austro-europaeum (Bornmüller, 1928) Bech., 1929 Είδος που αναφέρεται στον ορισμό του βιοτόπου ως χαρακτηριστικό
Prunus cocomilia Ten., 1811 Είδος που αναφέρεται στον ορισμό του βιοτόπου ως χαρακτηριστικό
Daphne oleoides Schreber, 1766 Είδος που αναφέρεται στον ορισμό του βιοτόπου ως χαρακτηριστικό
Stipa pulcherrima (Koch, 1848) Freitag, 1985 Είδος που αναφέρεται στον ορισμό του βιοτόπου ως χαρακτηριστικό
Sylvia rueppelli Temminck, 1823
Vipera ammodytes (Linnaeus, 1758)
Parnassius apollo (Linnaeus, 1758)
Rupicapra rupicapra (Linnaeus, 1758)
Zamenis situla (Linnaeus, 1758)
Testudo marginata Schoepff, 1792
Testudo hermanni Gmelin, 1789
Podarcis tauricus (Pallas, 1814)
Podarcis peloponnesiacus (Bibron & Bory de Saint-Vincent, 1833)
Podarcis muralis (Laurenti, 1768)
Lacerta trilineata Bedriaga, 1886
Elaphe quatuorlineata (Lacepède 1789)
Malpolon insignitus (Geoffroy Saint-Hilaire, 1827)
Τοποθεσίες στις οποίες ο συγκεκριμένος τύπος βιοτόπου έχει καταγραφεί
Κωδικός περιοχής σύμφωνα με EUNIS Πηγή πληροφορίας Ελληνικός κωδικός Natura 2000 Όνομα περιοχής
A00060092 GR2520006 ΟΡΟΣ ΠΑΡΝΩΝΑΣ (ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΑΛΕΒΗΣ)
A00060083 GR2550006 ΟΡΟΣ ΤΑΫΓΕΤΟΣ
A00060014 GR1410002 ΑΓΡΑΦΑ
A00040050 GR2530001 ΚΟΡΥΦΕΣ ΟΡΟΥΣ ΚΥΛΛΗΝΗ (ΖΗΡΕΙΑ) ΚΑΙ ΧΑΡΑΔΡΑ ΦΛΑΜΠΟΥΡΙΤΣΑ